यही हो हाम्रो रसुवाको यस साइटमा आफ्नो वरपर रहेका विभिन्न महत्वपूर्ण स्थलहरूको बारेमा हामीलाई उपलब्ध गराई आन्तरिक पर्यटन विकासमा सहभागी हुनुहोस् । सूचना, समाचार वा लेखरचना पनि पठाउन सक्नुहुनेछ । rasuwanpl@gmail.com

............................................................


'रा' को अर्थ 'भेडाच्याङ्ग्रा' र 'सोवा' को अर्थ 'चराउने वा राख्ने ठाउँ' भन्ने बुझिन्छ । स्थानीय भाषामा 'रासोवा' नामाकरण भएको यस जिल्लालाई अपभ्रम्शित नाम 'रसुवा'ले चिनिएको छ ।

............................................................

दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी : एक परिचय

Tuesday, May 07, 2024 0 Comments

दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी : एक परिचय
दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी 

रसुवा जिल्लाको सदरमुकाम धुन्चेको पुरानो वा स्थानीय नामाकरण दुङ्‌ल्हाङ हो । दुङ्‌ल्हाङको अर्थ शंख ठड्याउने भन्ने हुन्छ ।


    दुङ्‌ल्हाङ (शंख ठड्याउने) वा धुन्चे कसरी भयो ?

    किंबदन्ती अनुसार उहिले बारपाकमा बौद्द धर्मका शक्तिशाली तान्त्रिक एकजना घले राजा (ग्याल्बो) थिए ।उनले आफ्ना केही छोराहरूलाई उपयुक्त ठाउँ खोजेर पठाउन चाहे । तीमध्ये एक छोरालाई बोलाएर भनेछन् 'म मन्त्र गरेर यो शंखलाई यहाँबाट फाल्छु, तिमी त्यसलाई खोज्दै जाउ र जहाँ भेटिन्छ त्यही राजा भएर राज्य चलाउनु ।'

    ती राजाले शंखलाई मन्त्र गरी उडाए । शंख आकाशमा उड्यो, उनका छोरा ठिसुम देप्के घले शंख उडेको तिर खोज्दै गए । गोरखाको बारपाकबाट धादिङको तिप्लिङ हुँदै धुन्चे पछाडिको ब्राबल आईपुगे । भीरको टुप्पोमा आकाशतिर ठडिएर बसेको अवस्थामा शंख फेला पर्‍यो । ढुङ्‌गेभीरको टुप्पोमा शंख फेला परेको हुनाले भीरको नामाकरण 'दुङ्‌ल्हामो' भयो र यस वरपरको क्षेत्रको 'दुङ्‌ल्हामो' बाट 'दुङ्‌लाङ' अपभ्रम्श भई 'दुङ्‌जे वा धुन्चे' रहन गएको हो ।

    दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी : एक परिचय
    धुन्चेको मध्य बजारमा रहेको शंखपार्क


    ती ठिसुम देप्के घलेले आफूलाई राजा घोषित गरी 'गोङ्‌गाङ' भन्ने ठाउँमा राजा भएर राज्य चलाउन थाले । उनले थोक्रा बंशका तामाङलाई काजी पद दिए ।

    दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी वरपरका मुख्य आकर्षणहरू

    • पासाङल्हामु राजमार्गमा अवस्थित
    • तामाङ संस्कृति, परम्परा र भेषभूषा
    • टुल्कु क्षेलिङ गुम्बा
    • तामाङ संग्रहालय
    • ह्युल्साङ, ल्होसार, बुद्दजयन्ति जस्ता पर्व
    • मानी डुप, मानी ङ्आ, मानीकोर, काङ्नी मानी, ङ्यारूङ टुल्कु क्षोर्तेन, सेरा खनेन मानी जस्ता आकर्षकीय तथा ऐतिहाँसिक सांस्कृतिक स्थलहरूको अवलोकन  
    • पर्यटकीय गन्तव्यको बिन्दु
    • लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रको अवलोकन
    • रमणीय प्राकृतिक भ्यूटावरहरू

     

    दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरी कसरी पुग्ने ?

    पासाङल्हामु राजमार्गको प्रयोग गरेर, सदरमुकाम धुन्चेबजारको बीच भागमा अवस्थित छ ।

    दुङ्‌ल्हाङ वा धुन्चे, पर्यटकीय नगरीसँग सम्बन्धित सामग्रीहरू

     

    स्रोत : जैविक विविधता संरक्षण, पर्यटन विकासमा धर्म संस्कृतिको महत्व – फूर्पा तामाङ, रसुवाली 

    एमाले रसुवाका अध्यक्षमा जनार्दन ढकाल सर्वसम्मत

    Monday, May 06, 2024 0 Comments
    एमाले रसुवाका अध्यक्षमा ढकाल सर्वसम्मत

    रसुवा, नेकपा एमाले रसुवाको ९ औं जिल्ला अधिबेशनबाट अध्यक्षमा जनार्दन ढकाल सर्वसम्मत चयन भएका छन् ।  

    अधिबेशनको बन्दसत्रले उपाध्यक्षमा कैसाङनुर्पु तामाङ, सचिमा पेम्बा तामाङ, सहसचिबमा चमेली गुरूङ र शुकबहादुर थोक्रा समेत ७८ सदस्य रहेको कमिटी सर्वसम्मत भएका हुन् । 

    २ दिन चलेकाे बन्दसत्रले प्रस्तुत राजनीतिक तथा सांगठनिक र आर्थिक तथा रसुवा समृद्धिको खाकामाथि प्रतिनिधीहरुले समुहगत छलफल तथा प्रस्तुती गरेर टिप्पणी तथा सुझाव समेटेर पास गरी नेतृत्व चयनमा छलफल गरेका थिए । 

    जिल्ला कमिटीमा धेरै नयाँ अनुहार तथा युवा समेटिएका छन् । नेतृत्व नै नयाँ पुस्तामा हस्तान्तरण भएको एमाले रसुवा इन्चार्ज सोम मिश्रले पत्रकारलाइ जानकारी दिए । 

    अधिबेशनलाइ पूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले २२ गते धुन्चेमा उद्घाटन गरेका थिए ।

    अधिबेशले जिल्लाभरबाट कुल ३ हजार १ सय ९ जना सदस्यबाट पाँचवटै पाउँपालिकाको भूगोल १० जना सदस्य बराबर १ जना, दलित ७ सदस्य बराबर १ जना, युवा १० प्रतिसत, महिला ३३ प्रतिसत गरी अधिबेशनमा ३ सय ९० जना प्रतिनिधी सहभागी थिए । 

    अध्यक्ष ढकाल यसअघि सचिवको जिम्मेवारीमा थिए । ०७० सालको संबिधान सभा सदस्यमा निर्वाचित भएपछि एमालेको राजनीतिक नेतृत्वमा छन् । उपाध्यक्ष तामाङ २ पटक निर्वाचित गाेसाइकुण्ड गाउँपालिका अध्यक्ष तथा पार्टीका पूर्व उपसचिव हुन् । सचिव तामाङ पूर्व प्रदेश कमिटी सदस्य तथा युवा नेता हुन् । उपसचिव गुरूङ २ पटक निर्वाचित उत्तरगया गाउँपालिका उपाध्यक्ष तथा जिल्ला नेतृ हुन् । त्यसै गरी लेखा कमिटीको  संयाेजक गोविन्द घिमिरे र सचिव कैसाङ डिण्डुप तामाङ रहेका छन् । 

    जिल्ला अधिबेशन पछि नयाँ टिमलाइ बधाइ तथा शुभकामना दिने कार्यक्रममा पार्टी जिल्ला इन्चार्रज साेम मिश्र, केन्द्रीय सदस्य माधब अर्याल, पुर्व अध्यक्ष तथा केन्द्रीय सल्लाहाकार परिषदका सदस्य छाेवाङ तेन्जिङ तामाङले बधाइ दिएका थिए ।  अध्यक्ष ढकालले अधिबेशन सफलपार्न सहयाेग गर्ने अध्यक्ष मण्डल तथा निर्वाचन कमिटी लगायत सवैलाइ धन्यवाद दिएका थिए । 

     एमाले रसुवाका अध्यक्षमा ढकाल सर्वसम्मत

    सूर्यकुण्ड अर्थात् नोर्छो : एक परिचय

    Saturday, May 04, 2024 0 Comments
    सूर्यकुण्ड अर्थात् नोर्छो : एक परिचय
    सूर्यकुण्ड अर्थात् नोर्छो : उचाई ४६१० मी.


      सूर्यकुण्ड अर्थात् नोर्छोको परिचय

      रसुवा जिल्ला गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका वडा नं ६ मा रहेको सूर्यकुण्डलाई स्थानीयहरू नोर्छो (धनको कुण्ड) भनेर चिन्दछन् । नुवाकोट र सिन्धुपाल्चोक तथा रसुवाको सिमाना नजिकै रहेको यो कुण्डमा दर्शन तथा स्नान गर्नाले धन प्राप्ति हुने जनविश्वास रही आएको छ ।

      सूर्यकुण्ड तथा वरपरको आकर्षणहरू

      -         धार्मिक, ऐतिहाँसिक, पर्यटकीय, सांस्कृतिक तथा जैविक विविधताको महत्वले परिपूर्ण

      -         विश्व सम्पदा सूचि (रामसार) मा सूचिकृत

      -         वीर अमरसिंह थापाको गुफा

      -         लोपोन्मुख रेडपाण्डा अवलोकन

      -         लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्र (वनस्पति, वन्यजन्तु र चराचुरूङ्गी अवलोकन) लालीगुँरास, धुपी, गोब्रे सल्लो आदि ।

      -         लोपोन्मुख जडिबुटीहरूको भण्डार ।

      -         हिमाल, झरना, बहुसंख्यक तालतलैयाको हब ।

      -         प्राय: सबै किसिमका लालीगुँरास र अन्य सुगन्धित फूलहरूको अवलोकन ।

      -         नेपालको तेस्रो पर्यटकीय मार्गमा पर्ने (लाङटाङदेखि हेलम्बु पदयात्रा)

      -         सुविधा सम्पन्न आवास तथा होटल, लजहरूको सुविधा

      -         माने, छुर्तेन, गुम्बा र मन्दिरहरूको अवलोकन

      सूर्यकुण्ड कसरी पुग्ने ?

      सूर्यकुण्ड तथा गोसाइँकुण्ड पदयात्राका विभिन्न मार्गहरूको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

      १)         रसुवा जिल्लाको सदरमुकाम धुञ्चेबाट मिनीगोसाइँकुण्ड (घट्टेखोला), देउराली, धिम्साबाट चन्दनबारी वा (लाङटाङ पुग्न पनि सकिन्छ) स्याफ्रुबेंशी-ठूलोस्याफ्रु, फोप्राङ, चन्दनबारी (सिङ्गोम्बा), चोलाङपाटी, लौरीबिना – गोसाइँकुण्ड हुँदै

      २)         रसुवा जिल्लाको कालिकास्थानबाट लोकिल, जुरेढुङ्गा-श्यार्मा हुँदै वा बिजिली जोङ्ग, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

      ३)         नुवाकोट जिल्लाको विदुरबाट चोकदे, लच्याङ, सरमथली, यार्सा, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड हुँदै वा यार्साबाट राउचुली, नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

      ४)         नुवाकोटको शिखरबेंशी (दुप्चेश्वर) बाट सागरकुण्ड, नौकुण्ड हुँदै वा शिखरबेंशी, उर्लेनी, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

      ५)         काठमाण्डौको बुढानीलकण्ठबाट शिबपुरी, दुप्चेश्वर, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

      ६)         काठमाण्डौंको सुन्दरीजलबाट चिसापानी, पाटीभञ्ज्याङ वा तालामराङ, कुटुमसाङ, मागिनगोठ ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि हुँदै

      ७)         सिन्धुपाल्चोकको मेलाम्ची पुलबजारबाट तार्केघ्याङ, मेलाम्चीगाउँ, ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि हुँदै

      सूर्यकुण्डसँग सम्वन्धित सामग्रीहरू

      १)     

      मुलुकको समृद्धिका लागि एमाले सरकार आवश्यक : अध्यक्ष ओली

      Saturday, May 04, 2024 0 Comments
      मुलुकको समृद्धिका लागि एमाले सरकार आवश्यक : अध्यक्ष ओली

      रसुवा, पूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले लामो संक्रमणमा गुज्रेको मुलुकको समृद्धिको लागि नेकपा एमालेले आगामी सरकारको नेतृत्व गर्ने बताए । 

      आफुले सरकारको नेतृत्व गरेको समयमा थालेको अधुरा योजना पूरा गर्न अबको निर्वाचनमा नेकपा एमालेले देशको नेतृत्व लिने यसका लागि मिसन ८४ को अभियान सुरु गरेकाे उनले बताए । 

      एमाले अहिले देश बनाउने अभियानमा लागेको छ,देश अधोगतिमा लैजाने गठबन्धन खरानीको डल्लो फुटेजस्तै फुटेपछि नयाँ समीकरण बनेको र लथालिङ्ग अवस्थामा पुगेको देशलाई सुधारको बाटोमा ल्याउने प्रयास भइरहेको उनले बताए ।   

      अध्यक्ष ओलीले अब को प्रधानमन्त्री बन्ने-नबन्ने भन्दा पनि वर्तमान सरकार चलाएर, देश बनाएर जनताको समस्या समाधान गर्नतिर लागौँ भन्ने आफ्नो धारणा रहेको स्पष्ट राखेका थिए । 

      नेकपा (एमाले) प्रधानमन्त्री बन्ने वा कसैलाई प्रधानमन्त्री बनाउने र हटाउने काममा नलागेको र मिसन–२०८४ अधियानमा केन्द्रित रहेको बताए । 

      अध्यक्ष ओलीले माधव नेपाललाई पुरा नहुने सपना नदेख्न,  देश बनाउन र जनतालाई समृद्ध बनाउने अभियानमा सहकार्य गर्नेतर्फ लाग्न आह्वान गरे ।

      ओलीले भने 'पर्यटकीय क्षेत्र गोसाइकुण्ड केबुलकार चल्छ र चलाउने हाे ।' केबुलकारको विकासले रेडपाण्डाको बसोबासमा समेत कुनै असर नपर्ने भएकाले सबैले आआफ्नो क्षेत्रबाट सहयोग गरी त्यसलाई सम्भव बनाउनुपर्ने उनको भनाई थियो ।

      उनलेओलीले  केरुङ -काठमाण्डौ -रक्सौल रेलमार्गको अवधारणा पुरा गर्ने बताए । नेकपा एमाले रसुवाको ९ औ जिल्ला अधिबेशन उद्घाटन गदैं उनले स्थानीय सरकारले युवालाइ अवसर प्रदान गर्नुपर्ने र युवाहरूलाइ सामाजिक बिकृति र बिसंगती अन्त्य गरी सभ्य समाज निर्माणमा लाग्न आग्रह गरे । 

      ओलीले केरुङ–काठमाडौँ रेलमार्गको सर्भे कार्य भइसकेकाले २४ किमी टनेल निर्माण भएमा आधा घण्टामै स्याफ्रुबेँसीबाट बेत्रावती पुग्ने बताए । 



      कार्यक्रममा रक्षामन्त्री हरिप्रसाद उप्रेती तथा एमाले नेताहरु सहभागी थिए । अध्यक्ष ओली तथा रक्षामन्त्री उप्रेतीले धार्मिक पर्यटकीय क्षेत्र गोसाइकुण्डको भ्रमण सकेर अधिबेशन उद्घाटन गरेका थिए । नेता ओलीलाइ कार्यकर्ताले स्वागत गरेका थिए । 

      पार्टीमा योगदान गर्ने नेता तथा कार्यकर्तालाइ सम्मान गरिएको थियो । कार्यक्रममा पाँचवटै गाउँपालिकाबाट साँस्कृतिक झाँकी प्रर्दशन गरिएको थियो । 

      जिल्ला उपाध्यक्ष अधिबेशन प्रचार प्रसार कमिटीका संयोजक डिल्ली सुबेदीका अनुसार १५ गते जिल्लाभरका वडा कमिटी र जनबर्गिय संगठनबाट अधिबेशन प्रतिनिधी छानिएर अधिबेशनमा सहभागी छन् ।  

      जिल्लाभर कुल ३ हजार १ सय ९ जना सदस्य रहेका छन् । पाँचवटै पाउँपालिकाको भूगोल १० जना सदस्य बराबर १ जना, दलित ७ सदस्य बराबर १ जना, युवा १० प्रतिसत, महिला ३३ प्रतिसत गरी अधिबेशनमा ३ सय ९० जना प्रतिनिधी मतदाताका रूपमा सहभागी छन् ।  बन्द सत्र भने भोली मात्र सुरु हुने छ । 

      भिडियाे 




      टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा, धुन्चे

      Friday, May 03, 2024 0 Comments

      टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा, धुन्चे
      टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा, धुन्चेको गाउँतिरबाट 
      आउने गेट

      टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा, धुन्चे
      पुरानो गेट


      गुम्बामा गुरू रिम्बोर्छे, चेंरेसी, छेर्पामे र खैण्डेमोको मूर्तिहरू रहेका छन् । करीब ४ दशक अघि धुन्चे निवासी कार्‌सिङ्गी तितुङ र उनकी  पत्नी बुटी साङ्‌मोले जीर्णोद्वार गरी ठूलो आकारमा निर्माण गरेका थिए ।

        टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा, धुन्चेको परिचय

        रसुवा जिल्ला गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका, वडा नं ६ मा रहेको टुल्कु क्षेलिङ गुम्बा सदरमुकाम धुन्चेको एकमात्र गुम्बा हो । पौराणिक वा उत्पत्तिको नामाकरण टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् गुरू पद्‌म सम्भव हो ।

         

        पासाङल्हामु राजमार्गसँग जोडिएको यो गुम्बा कुन् समयमा बनेको हो भन्ने तिथिमिति थाहा नभएपनि सेराप तेन्जिन र गोम्बो तेन्जिनले निर्माण गरेका हुन् भनेर सोल्तेब ग्रन्थमा उल्लेख गरिएको छ भनेर 'जैविक विविधता संरक्षण, पर्यटन विकासमा धर्म संस्कृतिको महत्व' नामक पुस्तकमा लेखक फूर्पा तामांङले उल्लेख गरेका छन् ।

        गुम्बामा गुरू रिम्बोर्छे, चेंरेसी, छेर्पामे र खैण्डेमोको मूर्तिहरू रहेका छन् । करीब ४ दशक अघि धुन्चे निवासी कार्‌सिङ्गी तितुङ र उनकी  पत्नी बुटी साङ्‌मोले जीर्णोद्वार गरी ठुलो आकारमा निर्माण गरेका थिए ।

        धुन्चेको एक प्रमुख आकर्षणको रूपमा रहेको यस गुम्बामा समयसमयमा पूजाआजा, तामाङ भाषा/ ग्रन्थहरू प्रवचन गरिन्छ ।

        टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा वरपरका आकर्षण र महत्व

        -         धार्मिक, ऐतिहाँसिक, पर्यटकीय, सांस्कृतिक तथा जैविक विविधताको महत्वले परिपूर्ण

        -         लोपोन्मुख रेडपाण्डा अवलोकन

        -         लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्र (वनस्पति, वन्यजन्तु र चराचुरूङ्गी अवलोकन) लालीगुँरास, धुपी, गोब्रे सल्लो आदि ।

        -         लोपोन्मुख जडिबुटीहरूको भण्डार ।

        -         हिमाल, झरना, बहुसंख्यक तालतलैयाको हब ।

        -         प्राय: सबै किसिमका लालीगुँरास र अन्य सुगन्धित फूलहरूको अवलोकन ।

        -         नेपालको तेस्रो पर्यटकीय मार्गमा पर्ने (लाङटाङदेखि गोसाइँकुण्ड- हेलम्बु पदयात्रा)

        -         सुविधा सम्पन्न आवास तथा होटल, लजहरूको सुविधा

        -         माने, छुर्तेन, गुम्बा, शंखपार्क, तामाङ संग्रहालय तथा मन्दिरहरूको अवलोकन

         

        टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बा कसरी पुग्ने ?

        • पासाङल्हामु राजमार्गमा धुन्चे-स्याफ्रुबेंसी सडक खण्डको प्रयोग गरेर
        • धुन्चे बजारको मध्य भाग 'शंखपार्क'सँग जोडिएको
        • गोसाइँकुण्ड वा लाङटाङको यात्राबाट ठूलोस्याफ्रु- भार्खु हुँदै ।
        • यहाँबाट गोसाइँकुण्ड पदमार्ग (सिङ्गोम्बा) जाने पदमार्ग रहेको छ ।

         

        टुल्कुपेमा ज्युङ्नी अर्थात् टुल्कुक्षेलिङ गुम्बासँग सम्बन्धित सामग्रीहरू

        सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा

        Thursday, May 02, 2024 0 Comments

        सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा
        सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा

        कुनै बालखहरू लामो समयसम्म बोल्न नसकेमा यहाँ डुबुल्की लगाएपछि बोली फुट्नेसमेत् विश्वास गरिँदै आएको छ

          सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमाको परिचय

          रसुवा जिल्ला गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका वडा नं ६, गोसाइँकुण्डसँग दक्षिणतिर जोडिएको त्रिशूलधाराभन्दा मुनीतिरको कुण्डलाई सृष्टिमाता कुण्ड भनिन्छ । यसलाई स्थानीयहरू कलेआमा भनेर चिन्दछन् । गोसाइँकुण्ड फेरो मार्नेहरूले यस कुण्ड तरेर फेरो मार्दछन् । कलेआमा अर्थात् सृष्टिमाता कुण्डकै इच्छा बमोजिम मानव जातिको सन्तान्‌को जन्म हुने गर्दछ । सन्तान नभएकाहरू यस कुण्डमा पुगेर श्रद्दा, स्नान गरेमा सन्तान प्राप्ति हुने जनविश्वास रही आएको छ ।

          कुनै बालखहरू लामो समयसम्म बोल्न नसकेमा यहाँ डुबुल्की लगाएपछि बोली फुट्नेसमेत् विश्वास गरिँदै आएको छ ।

           

          सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा वरपरको आकर्षणहरू

          -         धार्मिक, ऐतिहाँसिक, पर्यटकीय, सांस्कृतिक तथा जैविक विविधताको महत्वले परिपूर्ण

          -         विश्व सम्पदा सूचि (रामसार) मा सूचिकृत

          -         वीर अमरसिंह थापाको गुफा

          -         लोपोन्मुख रेडपाण्डा अवलोकन

          -         लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्र (वनस्पति, वन्यजन्तु र चराचुरूङ्गी अवलोकन) लालीगुँरास, धुपी, गोब्रे सल्लो आदि ।

          -         लोपोन्मुख जडिबुटीहरूको भण्डार ।

          -         हिमाल, झरना, बहुसंख्यक तालतलैयाको हब ।

          -         प्राय: सबै किसिमका लालीगुँरास र अन्य सुगन्धित फूलहरूको अवलोकन ।

          -         नेपालको तेस्रो पर्यटकीय मार्गमा पर्ने (लाङटाङदेखि हेलम्बु पदयात्रा)

          -         सुविधा सम्पन्न आवास तथा होटल, लजहरूको सुविधा

          -         माने, छुर्तेन, गुम्बा र मन्दिरहरूको अवलोकन

          सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा कसरी पुग्ने ?

          सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमा तथा गोसाइँकुण्ड पदयात्राका विभिन्न मार्गहरूको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

          १)         रसुवा जिल्लाको सदरमुकाम धुञ्चेबाट मिनीगोसाइँकुण्ड (घट्टेखोला), देउराली, धिम्साबाट चन्दनबारी वा (लाङटाङ पुग्न पनि सकिन्छ) स्याफ्रुबेंशी-ठूलोस्याफ्रु, फोप्राङ, चन्दनबारी (सिङ्गोम्बा), चोलाङपाटी, लौरीबिना – गोसाइँकुण्ड हुँदै

          २)         रसुवा जिल्लाको कालिकास्थानबाट लोकिल, जुरेढुङ्गा-श्यार्मा हुँदै वा बिजिली जोङ्ग, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

          ३)         नुवाकोट जिल्लाको विदुरबाट चोकदे, लच्याङ, सरमथली, यार्सा, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड हुँदै वा यार्साबाट राउचुली, नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

          ४)         नुवाकोटको शिखरबेंशी (दुप्चेश्वर) बाट सागरकुण्ड, नौकुण्ड हुँदै वा शिखरबेंशी, उर्लेनी, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

          ५)         काठमाण्डौको बुढानीलकण्ठबाट शिबपुरी, दुप्चेश्वर, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

          ६)         काठमाण्डौंको सुन्दरीजलबाट चिसापानी, पाटीभञ्ज्याङ वा तालामराङ, कुटुमसाङ, मागिनगोठ ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि – सूर्यकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

          ७)         सिन्धुपाल्चोकको मेलाम्ची पुलबजारबाट तार्केघ्याङ, मेलाम्चीगाउँ, ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि– सूर्यकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

           

          सृष्टिमाता कुण्ड अर्थात् कलेआमासँग सम्वन्धित सामग्रीहरू

          शिवजीले खोपेर त्रिशूल, तीनैधारा धारा निस्किए भुल्‌भुल

          Thursday, May 02, 2024 0 Comments

           

          शिवजीले खोपेर त्रिशूल, तीनैधारा धारा निस्किए भुल्‌भुल

          त्रिशूल खोपेर निकालिएको हुनाले त्यसलाई त्रिशूलधारा भनिएको हो । सोही पानी जमी गोसाइँकुण्ड उत्पत्ति भएको र त्यही शिवजी बिराजमान भई डाहा शान्त गरे भनिएको छ ।

            त्रिशूलधारा एक परिचय

            रसुवा जिल्ला गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका वडा नं ६, गोसाइँकुण्ड भन्दा ठीक माथि रहेको त्रिशूल धाराको पौराणिक महत्व रहेको छ ।

            सत्ययुगमा भगवान शिवजीले त्रिशूलधारा सिर्जना गरेका हुन् । देवता र दानव मिली समुद्र मथन गर्दा निस्केको 'हलाहल' नामक कालकूट विषले संसार दग्ध गर्न लाग्दा विश्वको रक्षार्थ सो विषलाई भगवान शिवजीले निल्न खोज्दा घाँटीमा अड्कन गयो । घाँटीमा अड्केको विषको डाहाले शिवजीको घाँटी (कण्ठ) नीलो भएको कारण उनलाई 'नीलकण्ठ' भनिएको हो । घाँटीमा अड्केको 'हलाहल' नामक कालकूट विषका कारण डाहा भई सो डाहा शान्त पार्न भगवान शिवजी नेपालका विभिन्न स्थललाई तीर्थाटन बनाई यहाँ आईपुगे । यहाँ आएर त्रिशूलले खोपेर पानी उत्पत्ति गर्नुभयो र प्यास मेट्नुभयो। त्रिशूल खोपेर निकालिएको हुनाले त्यसलाई त्रिशूलधारा भनिएको हो । सोही पानी जमी गोसाइँकुण्ड उत्पत्ति भएको र त्यही शिवजी बिराजमान भई डाहा शान्त गरे भनिएको छ ।

             

            त्रिशूलधारा तथा उत्पत्तिको एक लोकभजन यहाँ प्रस्तुत गरिन्छ ।

            पहरामा जब खोपे श्रीशिवले तिर्शूल्

            तीनैधारा निस्किएर गर्न थाले भुल्‌भुल् ।

            प्रख्यात् भयो नाम रह्‌यो भनी त्रिशूल्‌धारा

            भक्तिभाव्‌ले दर्शन् गर्न जान्छन् भक्त सारा ।।


            त्रिशूलधारालाई गंगा, आमागंगा र महागंगा पनि भन्दछन् । यहाँ स्नान तथा श्रद्दा गर्नाले शरीर शुद्द हुने विश्वास गरिन्छ । यहाँ आउने तीर्थालुहरू यहाँ पूजाआजा गर्न र जल थाप्नका लागि पुग्दछन् ।  

            त्रिशूलधारा तथा वरपरका आकर्षणहरू

             

            -         धार्मिक, ऐतिहाँसिक, पर्यटकीय, सांस्कृतिक तथा जैविक विविधताको महत्वले परिपूर्ण

            -         भगवान शिवजीले उत्पत्ति गर्नुभएको

            -         विश्व सम्पदा सूचि (रामसार) मा सूचिकृत

            -         वीर अमरसिंह थापाको गुफा

            -         लोपोन्मुख रेडपाण्डा अवलोकन

            -         लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्र (वनस्पति, वन्यजन्तु र चराचुरूङ्गी अवलोकन) लालीगुँरास, धुपी, गोब्रे सल्लो आदि ।

            -         लोपोन्मुख जडिबुटीहरूको भण्डार ।

            -         हिमाल, झरना, बहुसंख्यक तालतलैयाको हब ।

            -         प्राय: सबै किसिमका लालीगुँरास र अन्य सुगन्धित फूलहरूको अवलोकन ।

            -         नेपालको तेस्रो पर्यटकीय मार्गमा पर्ने (लाङटाङदेखि हेलम्बु पदयात्रा)

            -         सुविधा सम्पन्न आवास तथा होटल, लजहरूको सुविधा

            -         माने, छुर्तेन, गुम्बा र मन्दिरहरूको अवलोकन

             

            त्रिशूलधारा कसरी पुग्ने ?

            १)        रसुवा जिल्लाको सदरमुकाम धुञ्चेबाट मिनीगोसाइँकुण्ड (घट्टेखोला), देउराली, धिम्साबाट चन्दनबारी वा (लाङटाङ पुग्न पनि सकिन्छ) स्याफ्रुबेंशी-ठूलोस्याफ्रु, फोप्राङ, चन्दनबारी (सिङ्गोम्बा), चोलाङपाटी, लौरीबिना – गोसाइँकुण्ड हुँदै

            २)         रसुवा जिल्लाको कालिकास्थानबाट लोकिल, जुरेढुङ्गा-श्यार्मा हुँदै वा बिजिली जोङ्ग, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

            ३)         नुवाकोट जिल्लाको विदुरबाट चोकदे, लच्याङ, सरमथली, यार्सा, सिम्बन्दी, श्यार्माबाट नौकुण्ड हुँदै वा यार्साबाट राउचुली, नौकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

            ४)         नुवाकोटको शिखरबेंशी (दुप्चेश्वर) बाट सागरकुण्ड, नौकुण्ड हुँदै वा शिखरबेंशी, उर्लेनी, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

            ५)         काठमाण्डौको बुढानीलकण्ठबाट शिबपुरी, दुप्चेश्वर, राउचुली, नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

            ६)         काठमाण्डौंको सुन्दरीजलबाट चिसापानी, पाटीभञ्ज्याङ वा तालामराङ, कुटुमसाङ, मागिनगोठ ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि – सूर्यकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

            ७)         सिन्धुपाल्चोकको मेलाम्ची पुलबजारबाट तार्केघ्याङ, मेलाम्चीगाउँ, ठाडेपाटी, घोप्टे, फेदि– सूर्यकुण्ड - गोसाइँकुण्ड हुँदै

             

            त्रिशूलधारासँग सम्वन्धित सामग्रीहरू

            १)     

            मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बा

            Thursday, May 02, 2024 0 Comments

            मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात्    थुमन गुम्बा
            मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बा 

            छेच्यु, ह्युमज्यारो, ठुङ्‌कर द्वीक्षेन, सार्कादावा र ङ्युङ्‌ने पूजाहरू यस गुम्बामा हुने गर्दछन् । चन्द्र पात्रोअनुसार चैत्र पूर्णिमाको रातभरि गुम्बामा पूजाआजा गरेर मानी नाचिन्छ, हरेक महिनाको दशमी तिथिमाको दिन छेच्यु पूजा गरिन्छ । 


              मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बा : एक परिचय

              रसुवा जिल्ला, गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका- १, थुमनमा अवस्थित यो गुम्बा धेरै पुरानो गुम्बा हो । गुम्बाभित्र गुरू रिम्बोर्छे, खन्डोमो र बुद्द भगवान्‌का मूर्तिहरू रहेका छन् । भित्ताहरूमा ल्वोरी र थाङ्‌काका चित्रहरू रहेका छन् । पुराना बौद्द धर्मका ग्रन्थहरू रहेका छन् ।

              छेच्यु, ह्युमज्यारो, ठुङ्‌कर द्वीक्षेन, सार्कादावा र ङ्युङ्‌ने पूजाहरू यस गुम्बामा हुने गर्दछन् । चन्द्र पात्रोअनुसार चैत्र पूर्णिमाको रातभरि गुम्बामा पूजाआजा गरेर मानी नाचिन्छ, हरेक महिनाको दशमी तिथिको दिन छेच्यु पूजा गरिन्छ ।

              मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बा वरपरका आकर्षण र महत्व

              -         धार्मिक, ऐतिहाँसिक, पर्यटकीय, सांस्कृतिक तथा जैविक विविधताको महत्वले परिपूर्ण

              -         लोपोन्मुख रेडपाण्डा अवलोकन

              -         लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्र (वनस्पति, वन्यजन्तु र चराचुरूङ्गी अवलोकन) लालीगुँरास, धुपी, गोब्रे सल्लो आदि ।

              -         लोपोन्मुख जडिबुटीहरूको भण्डार ।

              -         हिमाल, झरना, बहुसंख्यक तालतलैयाको हब ।

              -         प्राय: सबै किसिमका लालीगुँरास र अन्य सुगन्धित फूलहरूको अवलोकन ।

              -         नेपालको तेस्रो पर्यटकीय मार्गको नजिक

              -         तामाङ सम्पदा मार्ग (Tamang Heritage Trail )

              -         सुविधा सम्पन्न आवास तथा होटल, लजहरूको सुविधा

              -         माने, छुर्तेन, गुम्बा र मन्दिरहरूको अवलोकन

               

              मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बा कसरी पुग्ने ?

              पासाङल्हामु राजमार्गको स्याफ्रुबेंसी – रोङगा हुँदै

              तामाङ सम्पदा मार्ग गतलाङ - चिलिमे - नागथली हुँदै

               

              मिङ्‍युर सामलिङ अर्थात् थुमन गुम्बासँग सम्बन्धित सामग्रीहरू