यही हो हाम्रो रसुवा

बौद्द धर्ममार्गी विशेष गरी तामाङहरूले गुम्बा, माने, छुर्तेन, घरअगाडि वा मठमन्दिरमा टाँग्ने ध्वजापताकालाई लुङ्तर भनिन्छ । नेपाली भाषामा 'तोरण' भन्न मिल्छ । तामाङ समुदायमा लुङ्तर एउटा पहिचानको रूपमा स्थापित भएको छ । स्रोत : निमा ब्लग   यसभित्र   लुङ्तर टाङ्ने प्रचलनको शुरुवात : बुद्धले बुद्धत्व प्राप्त गरेपछि धर्मप्रचार गर्न देवलोकमा पुग्दा देवताहरू र असुर बीचको लडाइमा देवताहरू पराजित भएपछि बुद्धले ल्हयी ओङ्बु ग्याचेन (इन्द्र भगवान) मार्फत दिनुभएको ग्याल्जेन चेमु (विजय शक्ति मन्त्र) प्रचार भएपछि देवताहरूले विजय प्राप्त गरेकाले त्यसबेलादेखि ग्याल्जेन चेमु मन्त्र लेखिएको लुङ्तर टाङ्ने प्रचलन शुरु भएको मानिन्छ ।   लुङ्तरको पाँच रंगको अर्थ  पञ्चबुद्ध (ग्याल्वा रिङा) को रङ हो । जसअनुसार : १) सेतो : भैरोचना बुद्ध (नम्बर नाङजे) २) निलो : अक्षोभ्य बुद्ध (दोर्जे सेम्बा) ३) पहेंलो : रत्न सम्भव बुद्ध (रिङछेन जङदेन) ४) रातो : अमिताभ बुद्ध (नाङवाङ थाये) ५)   हरियो : अमोदसिद्धि बुद्ध (तोन योत ठुप्पी)   गणितीय ज्योतिष विद्याको आधारम...

फुपुचेला-मामाचेली विवाह संस्कार वा पद्धति   @   सरोजमोहन लामा खासमा विवाह पूर्व पनि यौन सम्बन्ध त हुने गर्दथ्यो नै तर विवाह भित्र यौन सम्बन्ध ,  सन्तान उत्पादन र सृष्टि वा वंशलाई निरन्तरता दिने कार्यलाई नै अत्यावश्यक चीजमा स्वीकारेको पाइयो । यसलाई व्यवस्थित गर्नका लागि भने अनेक परम्पराहरू ,  प्रचलन ,  रीतिथिति ,  संस्कार संस्कृति र नीति नियम कानुन विकसित बन्न पुगे । यस्ता परम्पराहरू जाति ,  धर्म ,  क्षेत्र ,  स्थान अनुसार पनि फरक फरक ढङ्गले विकसित बन्न पुगेका छन् ।      वि गत केही दिन अघि प्राइम टेलिभिजनमा प्रसारित चिया गफ टक शोमा ‘ शितल ’ भनिने अधिवक्ता ‘ भगवती पाण्डे ’ ले तामाङ , मगर लगायत आदिवासी जनजाति समुदायको प्रथाजनित विवाह संस्कार वा पद्धतिको अभ्यासप्रति गलत ढङ्गले व्याख्या गर्नुको साथै आनुवंशिक रूपमा नै समस्त समुदायलाई अपराधीकरण गर्ने र मान्छेलाई जनावरसँग तुलना गर्ने गरी दिएको कपोलकल्पित , भ्रामक र तथ्यहीन अभिव्यक्ति पश्चात् तामाङ जातिमा विशेष त फूपुचेला – मामाचेली विवाह संस्कार वा पद्धति बारे बहस र विवादहरू भइरहेक...